Virtual reality (VR) staat op het punt van doorbreken bij het brede publiek. Wetenschappers, technologiejournalisten, maar ook de sector zelf, zijn bezorgd over het gebruik van VR door consumenten. Deze zorgen gaan over sociale relaties, maar betreffen ook lichamelijke, mentale en juridische effecten.
Dit staat in het rapport ‘Verantwoord virtueel. Bescherm consumenten in virtual reality’ van het Rathenau Instituut. Daarin schrijven de auteurs dat het de vraag is of VR zodanig invasief is, dat deze technologie als medische technologie moet worden gereguleerd. Ook is misbruik van marktmacht mogelijk op basis van de vele data die in deze spelomgeving over consumenten worden verzameld, blijkt uit literatuurstudie. Grote hightechbedrijven, zoals Facebook, Google en Microsoft, hebben miljarden geïnvesteerd in de ontwikkeling van VR-hardware en VR-platforms. Wereldwijd en in Nederland zijn er steeds meer toepassingen verkrijgbaar en VR-brillen worden betaalbaar voor consumenten. VR is een uitbreiding van bestaande sociale media.
Er is aandacht nodig vanuit de politiek en maatschappij om consumenten te beschermen, is de conclusie van het rapport. Er moet debat op gang komen over rechten in de virtuele wereld.
De infographic links legt de wisselwerking tussen VR-hardware en de gebruiker uit aan de hand van de zogenoemde ‘cybernetische feedbackloop’. In dit model staan drie stappen centraal: het verzamelen van data (meten van mensen), het analyseren van deze data (profileren van mensen), en het toepassen van deze data-analyses (beïnvloeden van het gedrag van mensen).
De infographic rechts toont de belangrijkste kwesties die spelen bij virtual reality, ingedeeld in vier groepen risico’s: lichamelijke en mentale risico’s, sociale risico’s, machtsmisbruik, en juridische risico’s.
Opdrachtgever: Rathenau Instituut
Auteurs: D. Snijders, S. Horsman, L. Kool en R. van Est
Verder lezen: Bescherm consument in virtual reality
